We zien de afgelopen dagen een explosie van vooral islamitisch antisemitisme. Waar dit vandaan komt laat zich raden. Maar veel andere antisemitische uitingen berusten, naast religieus emotieve, vaak op de protocollen van de wijzen van Sion. Wat zijn nu deze protocollen en waar komen ze eigenlijk vandaan? Hierover gaat onderstaand stuk.
In de duistere annalen van historie, vinden we een sinistere en fictieve verslaglegging genaamd de “Protocollen van de Wijzen van Sion.” Dit beangstigende document beweert het verslag te zijn van een geheime bijeenkomst van Joodse leiders in 1897 in Bazel, waar ze samenzwoeren om de christelijke samenleving omver te werpen en de wereld te veroveren. Deze bijeenkomst, zo stellen de Protocollen, was het begin van een Joodse wereldheerschappij die de wereldorde zou herschikken. Het geschrift, met zijn valse aard, werd door antisemieten omarmd als een bewijs van het ‘joodse gevaar’.
Maar de oorsprong van deze duistere tekst gaat verder terug in de tijd, naar een strijdschrift gericht tegen de Franse keizer Napoleon III, geschreven in 1864 door de Franse advocaat Maurice Joly, die de keizer bekritiseerde vanwege zijn machtshonger en imperialistische ambities. Dit geschrift, getiteld “Dialoog in de hel tussen Montesquieu en Machiavelli,” zou later worden aangepast en misbruikt om de Joden als zondebok aan te wijzen. Het veranderde verhaal zou zijn weg vinden naar de Russische geheime dienst, de Ochrana, en van daaruit verder verspreid worden.
De samenstellers van de Protocollen selecteerden ongeveer de helft van de tekst van Joly’s geschrift en vervingen Napoleon III door Joden en Frankrijk door de wereld. Ze voegden ook nieuwe stukken tekst toe om hun beweringen te ondersteunen. Dit gebeurde aan het einde van de 19e eeuw, toen het zionisme opkwam. De opstellers beweerden dat bijeenkomsten en congressen georganiseerd door figuren als Theodor Herzl in werkelijkheid samenzweringen waren om wereldheerschappij te verkrijgen.
In 1905 werd het valse pamflet voor het eerst gepubliceerd in Rusland door Sergej Niloes, een agent van de Ochrana. Russische conservatieven en de Russisch-Orthodoxe Kerk grepen het onmiddellijk aan om hun antisemitische agenda te rechtvaardigen. Maar al snel werd duidelijk dat de Protocollen pure verzinsels waren.
Gedurende de 20e eeuw hebben antisemitische bewegingen in verschillende delen van de wereld de Protocollen aangegrepen om antisemitische maatregelen te rechtvaardigen. Zelfs vandaag de dag duiken de Protocollen nog steeds op in verschillende uitingen van antisemitisme. Een zorgwekkend voorbeeld is het handvest van de Palestijnse beweging Hamas, waarin vaak wordt geciteerd uit de Protocollen van Sion om de “zionistische samenzwering” aan te tonen. In het Midden-Oosten worden de Protocollen door sommigen nog steeds gezien als historische waarheid, ondanks het feit dat ze lang geleden zijn ontmaskerd als vervalsingen. Het duistere verhaal van de Protocollen blijft dus een waarschuwing voor de gevolgen van haat en desinformatie.